Bakır ve Bakır Alaşımları Kitabı: Neleri İçeriyor?

BAKIR ve BAKIR ALAŞIMLARI EL KİTABI

İnsanlık tarihinde kullanılan altından sonraki ilk metal olması, taş devrinin biterek tunç devrine geçişi simgelemesi, ergimiş metalden yapılan en eski eserlerin bakırdan olması bakır metalinin tarihi önemini gösteren birkaç noktadır.

Bakır ve alaşımlarının günümüze kadar önemli mühendislik malzemesi olarak kalma sebepleri ise; mükemmel elektrik ve ısıl iletkenliği, korozyon dayanımının ve yorulma dayanımının yüksek olması, mekanik özelliklerinin ve sünekliğinin iyi olması, şekillendirilebilirliğinin kolay olmasıdır.

Kitabımızın ilk bölümünde; bakır metalinin tarihçesinden bugüne kadar olan öneminden bakır ve alaşımlarının sınıflandırılmasına, bakır alaşımlarının tanımlanmasından alaşım elementleri ile ilgili terimlere ve de alaşımlarının döküm metotlarından bakırın ısıl işlemine kadar irdelenmiştir. Ayrıca korozyon dayanımı üzerinde durulmuş ve bakteri virüslere karşı dayanımı da detaylandırılmıştır. Buraya kadar olan ilk bölümümüz; daha ziyade genel ve alaşım özellikleri üzerinden mühendislik gözü ile ne kadar kullanışlı bir metal olduğundan bahsedilmiş ve bakır üretiminin her alanında çalışan bireylere ve özellikle mühendislik öğrencilerimize, bakır dünyasını anlamak için kolaylık sağlamaktadır.

Bakır Üretim Yöntemleri'nde; Alevle Rafinasyon ve Bakırın Hurdadan Üretimi başlıklarına değinilmiştir. Bakır ve Alaşımlarının Sınıflandırılması ise Kimyasal Bileşimine Göre- Saf ve Sert Bakır Alaşımları- Bronzlar- Pirinçler şeklinde, Üretim ve Kullanım Alanlarına göre- Dövme Bakır ve Alaşımları- Döküm Bakır ve Alaşımları şeklinde ele alınmıştır.

Bakır Alaşımlarının Tanımlama Sistemleri üç başlıkta toplanmış- üretim ve kullanım için tanıtma harfleri - kimyasal bileşimi belirten sembol ve sayılar - malzemenin durumunu gösteren harf ve sayılar şeklinde ve ayrıca saflık derecesi içeren kodlama sisteminden bahsedilmiştir.

Bakır Alaşım Elementleri; Mukavemet, Korozyon Dayanımı, Aşınma Dayanımı ve İşlenebilirliği arttıran elementler şeklinde ayrılmış ve de Renk Değişimi Sağlayan Elementlere ayrıca yer verilmiştir.

Bakır Alaşımları ile ilgili Terimlerde birçok terime değinilmiş ve detaylandırılmıştır. Bunlardan bazıları; Akışkanlık -Çekme Dayanımı -Çökelme Sertleşmesi -Çözeltiye Alma -Elastisite -Et Kalınlığı -Gerilim Giderme -Mikro Yapı -Savurma Döküm -Stres Korozyonu -Tane Büyüklüğü -Yaşlandırma gibi birçok kavramdır.

Bakır Alaşımlarının Döküm Özellikleri, Yapısal Özelliklerine değinilmiş olup -Kuma Döküm - Kokil Döküm - Sürekli Döküm - Savurma Döküm gibi döküm çeşitlerine yer verilmiştir. Ayrıca dökümde kullanılan; yakıt ile çalışan ocaklar ve indüksiyon ergitme ocakları'nın detayları da açıklanmışır.

Bakırın Isıl İşlemi'nde ise; tavlama sertleştirme kademelerine yer verilmiştir.

Bakır Alaşımlarının çeşitli ortamlarda korozyon dayanımları tablolar aracılığı ile detaylandırılmıştır. Yine Bakırın Bakteri ve Virüslere Karşı Direnci tablolar üzerinden anlatılmıştır. Bakırın insan vücudu için öneminden bahsedilmiştir.

Diğer bir bölümümüz ise; Saf Bakırlar ve Sert Bakır Alaşımları şeklinde ele alınmıştır.

Saf Bakırın Önemi ve Kullanım Alanları, Saf Bakırın İnsandaki Elektriği Alma Yeteneği (Topraklama) üzerinde durulmuş ayrıca Oksidatif Stres açıklanmıştır. İnsan vücudunun topraklanmasının sistematik yararları şekil üzerinde detaylandırılmıştır.

Sert Bakır Alaşımları ise yani 'Yüksek Bakırlı Alaşımlar'ı ise; mekanik özelliklerine, çeşitlerine ve kullanım alanlarına değinilmiştir. Kullanım alanlarında -direnç kaynağı teknolojisi -punta kaynağı -dikiş kaynağı -projeksiyon kaynağı -yakma alın kaynağı -kaynak edilen malzemenin cinsine göre elektrot seçimi -direnç kaynağında kullanılan ekipmanlar şeklinde detaylandırılmıştır.

Sert Bakır Alaşımlarının Kalıpçılıkta Kullanımı; kullanılan kalıp çeşitleri, kalıplardan beklenilen özellikler başlıklarına değinilmiştir. Çevrim süresi ve kıslatılmasının faydaları, kokil döküm, erozyon elektrotlarında sert bakır alaşımlarının kullanımı; -erozyon davranışı -aşınma ısıl kararlılı -parçacıkların uzaklaştırılması şeklinde detaylandırılmıştır.

İlerleyen sayfalarımızda Demir Çelik ve Demir Dışı Metal üretiminde Bakır Alaşımlarının kullanımına değinilmiştir. Kullanım alanları açısından - gerek yüksek fırınlarda gerek ark ocaklarında kullanılan soğutma grubu -haddehanelerde bakır bölümünde kullanılan yatak malzemeleri şeklinde detaylandırılmıştır.

Sert Bakır Alaşımlarının Güvenlik araç ve gereçlerinde kullanımına değinilmiş ve kullanılan alanlara göre üç grupta toplanmıştır; -kıvılcım çıkarmayanlar -mıknatıslanmayan -korozyon dayanımlı şeklindeki grupların alanları detaylandırılmıştır.

Ayrıca Toz Bakır Üretimi ve Kullanım Alanlarına değinilmiştir. Burada toz metalurjisinin bakır parça üretimindeki yöntem ve özelliklerinin detaylarına ulaşmak, sinterlenmiş ve kalıplaşmış parçaların özellikleri ve kullanımına da rastlamak mümkündür.

Sayflar ilerlerken üçüncü bölümümüz olan; kalay ve alüminyum içeren bakır esaslı alaşımlar; 'bronz' konusu işlenmiştir. Bronz ların diğer alaşımlara göre üstün özellikleri, döküm alaşım grubu ve dövme alaşım grubuna tek tek değinilmiştir.

YMK bakır kafesinde alaşım elementlerinin yerleşimi ve buna göre alaşımın nihai özelliklerine kadar detaylandırılmıştır.

Bakır-Kalay alaşımlarının en önemli bronzları oluşturması ile ilerleyen sayfalarda 'kalay bronzları' şeklinde karşımıza çıkmaktadır; mekanik özellikleri, kullanım alanları ve mikroyapıları ele alınmıştır. Bunun gibi Alüminyum Bronzlarının, çeşitleri, mekanik özellikleri, mikroyapıları, kullanım alanları anlatılmıştır. Yine alüminyum bronzlarının işlenmesine; işleme takımları ve de işleme ekipmanlarına değinilmiştir. Ayrıca, kalay ve alüminyum bronzlarının karşılaştırılmasına da yer verilmiştir.

Nikel Bronzlarının, Nikelli Alüminyum Bronzlarının mekanik özelliklerinden ve kullanım alanlarından bahsedilmiştir. Yüksek kalite kontrol içeren dökümhanelerde üretilmesi gibi püf noktalara değinilmiştir.

Bakırın çinko ile alaşımlandırılması ile oluşan pirinç malzemesine, mekanik özelliklerine değinilmiştir. Mühendislikte kullanılan en önemli demir dışı bakır alaşımı olma sebepleri ve avantajları anlatılmıştır. Mikroyapıları ve alaşım özelliklerini belirleyen alfa, beta fazları; Alfa Pirinçler, Beta Pirinçler şeklinde açıklanmıştır.

Bakır- Nikel- Çinko alaşımları olan Nikel Gümüşü (Alman Gümüşü) ne açıklık getirilmiştir. Özel Pirinçlere değinilmiştir.

İlerleyen sayfalarda; ısıya, aşınmaya, korozyona olağanüstü dayanımı olan birçok uygulamada kullanılabilen 'Refrakter Metaller' karşımıza çıkmaktadır. Mekanik özelliklerine, çeşitlerine değinilmiş; geçiş metali olan Tungsten in fiziksel özellikleri, kullanım alanlarına, bakır-tungsten alaşımlarına açıklık getirilmiştir. Molibdenin fiziksel özellikleri, karakteristik yapısına değinilmiştir.

Son sayfalarımız ise; bilgi sayfaları olarak geçmektedir ve özel olarak adlandırılmış çeşitli bakırların; kimyasal bileşimleri, malzeme standartları, malzeme özellikleri, kullanım alanları, ısıl işlem gereklilikleri, mekanik ve fiziksel özelliklerine değinilmiştir.

Sağlam Metal bünyesinde özel olarak adlandırılmış Kalay Bronzlarının mekanik özelliklerine ve çeşitli bakır alaşımlarının işlenebilirliklerine son sayfalarımızda değinilmiştir.

SATIN ALMAK İÇİN TIKLAYIN