Bu kitap genç nesillere çeliği tanıtmak için kaleme alınmış ve demir-çeliğin ilgi çekici tarihini, bugününü ve geniş kullanım alanlarını anlatan bir eserdir. Kitap, demir cevherlerinin doğada ne halde bulunduğunu, bunların devasa maden ocaklarında nasıl elde edildiğini, elde edilen cevherin ocaklarda nasıl eritildiğini ve üretilen sıvı metalin çeliğe nasıl dönüştürüldüğünü sürükleyici ve kolayca kavranan bir anlatımla okuyuculara sunuyor. Bol resimli ve tamamen renkli bu kitapta demir ve çeliğin kullanım alanları örnekleriyle gösteriliyor.

Demir elementi, sadece sanayide değil, doğada ve insan organizmasında da kritik bir rol oynar. Gezegenimiz demir bakımından son derece zengindir, çünkü yerkürenin çekirdeği büyük ölçüde demir ve nikel metallerinin bir karışımından oluşur. Ayrıca, yer kabuğu da demir bakımından oldukça zengindir ancak metalik halde nadiren bulunur. Mars'a gönderilen araştırma araçları, gezegenin yüzeyinde bulunan büyük miktardaki demir-oksijen bileşiklerinin mavi-kızıl tonunun kaynaklandığını ortaya çıkarmıştır. Bu bileşikler, bazı yerlerde yer kabuğundaki çatlaklar yoluyla yüzeye püskürtülen magmayla, yani erimiş kayalarla birlikte ortaya çıkar.

Demir, her kompleks hemoglobin molekülünün merkezinde bulunan ve oksijeni bağlama ve kandaki yolculuğunun sonunda serbest bırakma görevini üstlenen bir atom içerir. Ayrıca, bazı cevher yatakları belirli bakterilerin faaliyetleri sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu bakteriler, enerjiyi demir bileşiklerini havadaki oksijenle bağlayarak elde ederler. En büyük demir cevheri yatakları ise dünyanın oluşum sürecinde, çok küçük canlıların yardımıyla milyarlarca yıl önce meydana gelmiştir.

Dünyanın merkezinde bulunan sıvı demir, dünyanın dönmesiyle harekete geçirilen büyük ölçekli elektrik akımları oluşturur ve dünyanın manyetik alanını meydana getiren bu akımlardır. Demirin çeşitli mineral türleri, örneğin manyetit, siderit, limonit, pirit ve hematit, açıklanmış ve demirin uzay kafesi hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca, demirin en büyük düşmanı olan pasın nasıl oluştuğu ve nasıl önlenmesi gerektiği konuları ele alınmıştır.

Metinde, insanların ve demirin 6000 yıllık geçmişine, özellikle Hititlerin sır bilgilerine de açıklık getirilmiştir. Demirci ocaklarından ham demir elde etme ve çeliğin nasıl sertleştirildiği hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca, çeşitli çelik türleri, örneğin konvertör çeliği ve rafinasyon yoluyla çelik üretimi de açıklanmıştır.

Cevherin ön işlenmesi ve demire dönüşüm süreci anlatılmıştır. Elektrikle çelik üretimi, betonarme çelik, öngerilmeli çelik, paslanmaz çelik, bıçak çeliği, yapı çeliği, yay çeliği, invar çeliği, derin sıvama çeliği ve asite dayanıklı çelik gibi çeşitli çelik türlerine de değinilmiştir.

Metin ayrıca çelik modifikasyonu ve çevresel sürdürülebilirlik konularını ele almış, çeliğin haddelenmesi, demir dövme, presle ve çekiçle dövme, kesme ve kaynak, soğuk haddelenmiş çelik gibi işlemlere de değinmiştir.

Son olarak, "Çelik Dolu Bir Dünya" başlığında, demirin yaygın olarak kullanıldığı alanlardan bahsedilmiştir. Demiryolları, gemi inşası, tekerlekler, internet fiber optik gibi birçok kullanım alanı öne çıkarılmıştır.

Yazar: Dr. Rainer Kothe – VDEh Alman Çelik Enstitüsü

ÖZET İÇİN TIKLAYIN

---

Kitabın İndirimli Setleri

Çelik Tarih Seti

Çelik Eğitim Seti

---

İçindekiler

Demir elementi                                                      

     Bir demir anıtı

     Dünyanın en büyük okyanusu

     Ateşten doğmak

    Kahverengi izler

    Volkanların derinlerden püskürttüğü demir

    Cevherin “kara bacalar” tarafından taşınması

    Demir tedarikçisi bakteriler

    İlk serbest oksijeni yutan demir

    Gizli demir sevgisi

    Demir cevherleri ve mineraller

Alet ve silah hammaddesi                                      

     Çok küçük ölçekli karmaşık süreçler

     Şekillendirici katkı maddeleri

     İki yapı arasındaki denge

     Pas ile mücadele

İnsanoğlu ve demirin 6000 yıllık geçmişi                  

     Şans eseri bulunan bir ürün olarak demir

     Hititlerin sır bilgileri 

     Demirci ocaklarında ham demir elde etmek

     Sertlik vermenin sırrı

     Demir dövme teknolojilerinin yayılması

     Demir lejyonlar

     Su değirmeninin gücü

     Körüklerle hava beslenmesi

     Gelişmiş haddehane fır. ve akışkan yataklı fırınlar 

     Rafinasyon yoluyla çelik üretimi

     Odun yerine kok kömürü

     Konvertör çelik

     Çin önde gidiyordu

    Demircilerin gizli numaraları

Cevherden demire                                                    

     Cevherin uzun yolculukları

     Avustralya'daki demir eyaleti

    Gang ile mücadele

    Cevherin ön işlenmesi

    Kok kömürünün yakıt olarak sağlanması

    Sıcak hava

    Çelik üretim tesisinin kalbinde

    Bize demiri veren korlar

   Eriyik akıtma işlemi ve kıvılcım yağmuru

   Gri ve beyaz dökme demir

Arındırıcı ateşten doğmak                                        

      Sıvı metale hurda eklenmesi 

      Ateşten doğmak

     Boşaltma prosesi esnasında ayırma

     Elektrikle çelik üretimi

     Kalitenin arttırılmasına yönelik pota işlemleri 

     Çelik modifikasyonu 

     Geleceğin arabaları için çelik

     Lastik bir bant kadar esnek

    Çevresel sürdürülebilirlik şampiyonu

     Her çeşit çelik 

Döküm, dövme, haddeleme                                

    Döküm

    Sonsuz bir çelik şeridi

    Diğer döküm prosesleri 

    Çeliğin haddelenmesi

    Dövme

    Presle ve çekiçle dövme

    Kesme ve kaynak

    Soğuk hadde çeliği

    Teneke kutular

   Otomotiv sacı - mesleğin sırları

    Çelik tel

    Tel çekme

    Her çeşit tel

    Saldırıdan korunma

Çelik dolu bir dünya                                               

    Demirin yükünü taşıyan demiryolları 

   Alp Dağları'nda bir tünel 

   Okyanusları aşmak

   Tekerlekler üzerindeki çelik

   Tümüyle çelikten yapılmış bir kule

    Karada ve denizde

   Taşkınlara set çekmek

   Taşıyıcı çelik 

   Benzersiz yapılar

  Çelik yoksa elektrik de olmaz 

  Fırtınaya dayanıklılık

  Çeliksiz ürün olmaz

Gelecekle el ele